رشته طلا و جواهرسازی یکی از رشته‌های زمینه هنر از شاخه کاردانش است که علاوه بر داشتن دروس عمومی و پایه، دارای دروس مهارتی متنوعی است و فراگیران اصول و مبانی لازم را برای ورود به این رشته و گرایش‌های تخصصی مربوطه را کسب می‌کنند. در واقع رشته های کار و دانش به منظور تامین نیروی کار ماهر در بخش های صنعتی مختلف راه اندازی شده اند و فارغ التحصیلان آن پس از کسب مهارت های لازم رشته ی خود، می توانند مستقیما وارد بازار کار شوند. همچنین اگر دانش آموختگانی که هنوز درس خود را اتمام نکرده اند تمایل داشته باشند آن را ادامه دهند، می توانند به صورت موازی در رشته طراحی و ساخت طلا و جواهر یا هنرهای تجسمی و … در دانشگاه یا موسسات آموزشی و علمی کاربردی به ادامه‌ی تحصیل بپردازند و علاوه بر آن در حرفه ی خود (در اینجا طلا و جواهرسازی) به کار مشغول شوند.
سطح آموزشی مهارت‌ها:
منظور از تعریف رشته مهارتی طلا و جواهرسازی، تربیت نیروی انسانی کارآمدی است که بتواند قسمتی از نیازهای هرم شغلی صنعت طلا و جواهر را در بخش نیروی کار ماهر تأمین کند و کمبود محسوسی را که در این زمینه در کشور وجود دارد جبران کند.
تحقق این امر از طریق برنامه‌ریزی خاصی که منجر به توانمندسازی هنرجویان از طریق گذراندن دروس تخصصی علمی و عملی طلا و جواهرسازی می‌شود کاملاً امکان‌پذیر خواهد بود.
فارغ‌التحصیلان این رشته بر اساس آموزش‌هایی که دریافت می‌کنند قابلیت اجرای تمامی مراحل طراحی قالب‌های مومی، ریخته‌گری فلزات قیمتی، ملیله‌سازی نقره، طلا و جواهرسازی، مدل‌سازی فلزات قیمتی، جواهرسازی مهره‌ای و فروشندگی طلا و جواهر را دارند.
همچنین فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند عملیات تکمیلی شستشو، تعمیرکاری، جداسازی قطعه ریخته‌گری شده و صیقل‌کار را به خوبی انجام دهند.
ساعت آموزش:
رشته «طلا و جواهرسازی» دارای 108 ساعت آموزش است که شامل 42 ساعت دروس عمومی، 2 ساعت شایستگی‌های پایه، 53 ساعت شایستگی‌های فنی، 2 ساعت شایستگی‌های کارگاهی و 9 ساعت شایستگی‌های غیرفنی است.
استاندارد مهارت و درس این رشته شامل «شیمی متشکل از 2 واحد نظری»، «سازنده قالب‌های مومی متشکل از 2 واحد نظری و 3 واحد عملی»، «ریخته‌گری فلزات قیمتی متشکل از یک واحد نظری و یک واحد عملی»، «ملیله‌سازی نقره متشکل از یک واحد نظری و 3 واحد عملی»، «طلا و جواهرسازی متشکل از 3 واحد نظری و 8 واحد عملی»، «مدل‌ساز فلزات قیمتی متشکل از یک واحد نظری و یک واحد عملی»، «جواهرسازی مهره‌ای متشکل از 2 واحد نظری و 2 واحد عملی»، «مخارج کار، قلم‌زن و جواهرنشان بر روی فلزات قیمتی متشکل از 2 واحد نظری و 3 واحد عملی»، «فروشندگی طلا و جواهر متشکل از 2 واحد نظری و 2 واحد عملی» و «کارورزی متشکل از 4 واحد عملی» است.
آینده تحصیلی و بازار شغلی رشته طلا و جواهرسازی:
توانایی ساخت تمام مصنوعات طلا و جواهر بر اساس مدل‌های موجود و سفارشات دریافت شده، برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و نظارت بر فعالیت‌های تولیدی در کارگاه‌های ساخت مصنوعات طلا و جواهر، سازنده قالب‌های مومی، ریخته‌گر فلزات قیمتی، ملیله‌ساز نقره، مدل‌ساز فلزات قیمتی، جواهرساز مهره‌ای، مخراج‌کاری بر روی فلزات قیمتی، فروشنده طلا و جواهر.
هدف از طراحی رشته‌های کاردانش تأمین نیاز بازار کار و نیروی کار ماهر است و فارغ‌التحصیلان این رشته مستقیماً می‌توانند وارد بازار کار شوند، اما اگر دانش‌آموختگان این رشته تمایل به ادامه تحصیل داشته باشند، پس از اخذ دیپلم حرفه‌ای می‌توانند برای ادامه تحصیل در رشته ساخت طلا و جواهرسازی، هنرهای تجسمی و... در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و علمی کاربردی ادامه تحصیل دهند.
هنر جواهرسازی در دنیا قدمتی هزاران ساله دارد و از تمدن های اولیه برای استفاده های تزیینی یا هدیه های خاص، جواهرات را طراحی می‌کردند و می‌ساختند. بیشترین کاربرد آن در تزئینات و سنگ های قیمتی بوده و یا از آنها برای نشان دادن ایمان و اعتقاد و همچنین جایگاه اجتماعی افراد استفاده می شده که مهم ترین آنها در تاج های پادشاهی و خانواده های سلطنتی بوده است. اگر شما هم هنر تجسم زیبایی و پیاده کردن روی ارزشمندترین عناصر را دارید، به یکی از پول ساز ترین رشته های دنیا خیلی نزدیک شده اید. به خاطر حاشیه سود بالای این شغل، بازار کار برای طراحی روی طلا و جواهرات بسیار رقابتی و سنگین است؛ به طوری که جدیدا شرکت های نوپا و یا افراد زیادی به تنهایی این حرفه را شروع کردند و حتی تیم های بازاریابی برای خودشان استخدام کرده اند. یکی دیگر از دلایلی که این حرفه را بسیار محبوب کرده است، وجود نرم افزارهای تخصصی طراحی طلا و جواهر است که کار را برای هنرجو ها خیلی ساده کرده است؛ نرم افزارهایی مثل ماتریکس (matrix). اما پیش از بررسی این نرم افزارها، لازم است تا با بازار کار شغل طراحی روی طلا و جواهر در ایران و همچنین در دنیا، بیشتر آشنا شویم:
پس از اتمام دوره های طراحی طلا و جواهر، هنرمندان این رشته می توانند در بخش های طراحی قالب های مختلف با جنس مومی، ریخته گری فلزات ارزشمند و قیمتی، نقره کاری، ملیله، طلا و جواهر، مدل سازی، آبکاری، فلزات قیمتی و گرانبها، تکنیک های مهره ای و حتی فروشندگی طلا و جواهر مشغول به فعالیت شوند. علاوه بر آن، فارغ التحصیلان رشته های ساخت جواهر و طراحی طلا، در زمینه های تعمیر طلا و جواهر، جداسازی قطعات ریخته گری شده، شستشو و عملیات تکمیل، صیقل کاری و غیره … کاملا ماهر خواهند شد.
این هنرجویان پس از گذراندن دوره آموزش طراحی طلا و جواهرات و ورود به چنین شغلی می توانند اقدامات مختلفی مثل تاسیس کارگاه و کارخانه شخصی، کارآموزی پیش استاد، همکاری در طراحی طلا و .. انجام دهند و توانایی های مختلفی کسب خواهند کرد، توانایی هایی از قبیل:
- در فاز طراحی: تحلیل و بررسی، مصنوعات جواهر و طلا، …
- در فاز اجرا: ریخته گری، طراحی روی جواهرات گرانبها و طلا، ملیله، مخراج فلز ها، …
- در فاز مدیریت و نظارت: برنامه ریزی و هدایت برنامه جواهرسازی، اشراف بر اقدامات لازم در کارگاه های ساخت طلا نقره جواهر و بدلیجات، …
در واقع این افراد به مرور زمان، همه فن حریف شده و طراحی و اجرای طرح روی تمامی جواهرات از جمله انگشتر، گردنبند، النگو، دست بند، پا بند و … را به خوبی انجام خواهند داد.
اهمیت طراحی روی طلا و جواهر در کشورهای مختلف:
در کشورهای جهان اول دنیا، شغل طلاکاری یکی از پر سود ترین و لاکچری ترین مشاغل محسوب می شود که استانداردهای بسیار ویژه ای دارد. برندهای معتبر و غول های جواهرات دنیا مثل کارتیه، بولگاری و … در اروپا و آمریکا، گردش مالی های سرسام آور دارند. نکته اینجاست که ماده اولیه این شرکت ها عناصر ارزشمندی است که از معادن استخراج می شوند و در کشورهای آفریقایی و آسیایی به وفور وجود دارد. در واقع با توجه به اهمیت این رشته و ذات زیبایی شناسی بشر، طراحی طلا و جواهر در تمام دنیا بازار کار دارد. در همین ایران هم، هستند استارتاپ های بسیاری که روی همین رشته کار می کنند و مراکز اصلی این بازار در شهرهای قدیمی و البته شلوغ ایران مثل تهران، اصفهان، شیراز، تبریز، یزد و … وجود دارد.
کتاب های درسی مربوط به رشته طراحی طلا و جواهر را می توانید از لینک زیر دریافت نمایید:
لینک دریافت نسخه الکترونیکی کتاب های رشته طراحی طلا و جواهر (کاردانش)